Niepełnosprawność intelektualna to zaburzenie rozwojowe, które polega na znacznym obniżeniu funkcjonowania intelektualnego, któremu towarzyszy obniżenie zachowań adaptacyjnych. U dzieci z niepełnosprawnością intelektualną obserwuje się dużą różnorodność zaburzeń. Są wśród nich zaburzenia: mowy, pamięci, sprawności motorycznej i manualnej, emocjonalne i inne. Niepełnosprawność intelektualna ogranicza dziecko w uczeniu się, nabywaniu doświadczeń, przystosowaniu społecznym. Dlatego ogromne znaczenie ma odpowiednia rehabilitacja i rewalidacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Metody pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
Praca z dzieckiem z niepełnosprawnym intelektualnie wymaga dużego zaangażowania i cierpliwości ze strony nauczyciela. Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym oraz znacznym mają możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół, także w szkołach ogólnodostępnych. Zaleca się jednak posłanie dziecka niepełnosprawnego intelektualnie do specjalnej placówki. Praca z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualne w stopniu lekkim wymaga specjalistycznej wiedzy oraz metod stosowanych przez nauczyciela. Chociaż dziecko niepełnosprawne intelektualne w stopniu lekkim na pierwszy rzut oka nie odstaje od rówieśników, to podczas głębszej obserwacji mogą zostać zauważone problemy z koncentracją, pamięcią, analizą, podzielnością uwagi, uczeniem się, wypowiadaniem myśli i niestałością emocjonalną.
Zobacz także: Przyczyny niepełnosprawności intelektualnej
Praca z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie w stopniu lekkim
Dzieci z niepełnosprawnością w stopniu lekkim wymagają zastosowania kilku rozwiązań podczas nauki w szkole, które pozwolą im na lepsze przyswajanie informacji i rozwój:
- nauczanie oparte na konkretach,
- zredukowanie tematyki abstrakcyjnej do minimum,
- troska o przystępność języka,
- przedstawianie instrukcji wykonania zadania w sposób czytelny,
- upewnianie się, czy uczeń rozumie zadanie,
- nauka tworzenia map myśli,
- angażowanie ucznia do prac na terenie szkoły,
- praca w małych grupach,
- wydłużenie czasu pracy,
- zwracanie uwagi na postęp,
- wzmacnianie u ucznia poczucia własnej wartości,
- dostosowanie tempa pracy do możliwości ucznia.
Nauczyciel powinien być świadomy, że wszelkie problemy, odstępstwa i zmiany nastroju ucznia nie są efektem lenistwa, ale problemów z rozwojem funkcji intelektualnych. Praca z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie w stopniu lekkim wymaga stałego powtarzania materiałów i utrwalania informacji, dodatkowo przekaz słowny lepiej zastąpić oddziaływaniem na wiele zmysłów.
Dziecko z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim – sposoby pracy
Bardzo ważną kwestią w pracy z dzieckiem niepełnosprawnym jest nadzór, ponieważ dzieci szybko się nudzą i tracą koncentrację. Ogromną rolę odgrywa system pochwał oraz nagród, który stanowi dodatkową motywację. Ważny jest także stały kontakt z rodzicami dziecka niepełnosprawnego. Nauczyciel powinien zadbać także o edukację innych uczniów z zakresu kontaktów z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie. Niepełnosprawność w stopniu lekkim u dzieci nie zawsze wymaga stosowania specjalnych metod nauczania, warto jednak wziąć do pod uwagę i zadbać o ich rozwój intelektualny i społeczny.
IPET – w przypadku osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
IPET to indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny, który opracowywany jest dla uczniów z niepełnosprawnością. IPET przygotowywany jest przez wychowawcę lub specjalistę szkolnego (pedagoga, psychologa, pedagoga specjalnego). Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim realizują podstawę nauczania ogólnego. Program ten musi być jednak dostosowany do indywidualnych możliwości ucznia. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów opracowują dla ucznia wymagania edukacyjne, które stanowią podstawę oceny jego postępów w nauce.
Zobacz także: Niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym