Osadnictwo wiejskie zwykle dotyczyło terenów żyznych z urodzajnymi glebami, jednak wraz z rozwojem wsi atrakcyjne tereny zaczęły się kurczyć. Osadników zaczęto osadzać na terenach podmokłych, jednak z powodu braku umiejętności nie udawało im się tam zakładać osad. Osadnictwo olenderskie początkowo związane było z menonitami z Holandii, którzy uciekali na tereny Polski przed prześladowaniami. Po jakimś czasie osadnictwo olenderskie przestało być związane z konkretną narodowością, a dotyczyło osadników, którzy żyli według prawa holenderskiego.
Osadnicy olenderscy i ich kultura
Gospodarstwa olenderskie były samowystarczalne, a rodziny liczyły od 6 do nawet 21 osób. W skład osób pracujących na gospodarstwie zaliczali się także robotnicy. Olendrzy osadzali się na brzegach Wisły oraz terenach podmokłych. Otrzymane ziemie musieli wykarczować. W każdym gospodarstwie znajdowały się narzędzia niezbędne do karczowania. Następnie osadnicy olenderscy wykonywali prace melioracyjne, których zadaniem było odprowadzenie nadmiaru wody.
Ubiór olendrów
Kobiety ubierały się w płócienną koszulę ozdobioną koronkowymi obszyciami przy rękawach, które zakładały na podkoszulek. Na co dzień nosiły proste suknie lniane składające się ze stanika w jednolitym ciemnym kolorze doszytego do spódnicy. Na spódnice zakładały fartuch. Na ramionach nosiły chusty. Także na szyi przewiązywały chustę. Na nogach nosiły trzewiki. Mężczyźni ubierali się w płócienną koszulę z kołnierzykiem, pod którym wiązano kolorową chustkę. Na koszulę zakładali kamizelki. Dołem stroju były ciemne spodnie z nogawkami wpuszczonymi do wysokich skórzanych butów z cholewami. Na głowie noszono: w ciepłe miesiącee – kapelusze, czapki – kaszkiet z daszkiem, a w chłodniejsze dni – futrzane czapki. Ubiór olendrów przypominał ten, noszony przez europejskich mieszczan.
Religia w osadnictwie olenderskim
Olendrzy nie byli jednolitą grupą pod względem wyzwania, ponieważ do osadników należały rodziny różnych narodowości. Wśród nich znajdowali się menonici, ewangelicy, baptyści i katolicy.
Edukacja olendrów
Szkoły w osadach olenderskich uczyły czytania oraz pisania, które umożliwiały nauczanie religii. W szkole uczono także wykonywania rachunków. Szkoła była domem modlitwy, a głównym przedmiotem religia. Chłopcy pochodzący z osad olenderskich uczeni byli zawodu, który pozwalał na dalszą samowystarczalność osady.
Warto wiedzieć
Olendrzy w Wielkopolsce