Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) to zespół wielu zaburzeń, które powstają w wyniku uszkodzenia mózgu, najczęściej w okresie okołoporodowym. Podstawowe przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego to niedokrwienie, niedotlenienie, infekcje oraz urazy śródczaszkowe. Pierwsze objawy mózgowego porażenia dziecięcego można zauważyć między 3 a 5 miesiącem życia dziecka, obejmują one głównie porażenie mięśniowe, asymetryczne napięcie mięśni, a także upośledzenie zdolności koordynacyjnych. Powstałe uszkodzenia są trwałe i nie można ich cofnąć.
Przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego
Przyczyn uszkodzenia mózgu może być wiele, jednak najczęściej przyczynami wystąpienia mózgowego porażenia jest niedotlenienie, niedokrwienie lub krwawienie w obrębie czaszki. Do powstania mózgowego porażenia mogą przyczynić się także wady wrodzone oraz czynniki genetyczne. Czynnikami zwiększającymi szansę wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego jest:
- zażywanie narkotyków,
- palenie papierosów,
- picie alkoholu,
- infekcje,
- nieodpowiednia dieta,
- zaburzenia metaboliczne,
- wcześniactwo
- oraz wydarzenia z zakresu patologii ciąży.
Objawy porażenia mózgowego
Dziecięce porażeni mózgowe ma indywidualny przebieg, można jednak zaobserwować u noworodków pewne wspólne symptomy. Pierwszymi objawami dziecięcego porażenia mózgowego są zazwyczaj: drżenie kończyn, asymetria, problemy z ułożeniem dziecka np. w łóżeczku. W późniejszym okresie zauważa się takie objawy, jak: kłopoty z chodzeniem, siadaniem oraz stabilizacją głowy i tułowia. Klasyfikacja mózgowego porażenia dziecięcego odbywa się na podstawie rodzaju zaburzeń oraz ograniczeń ruchu kończyn. Wyróżnia się:
- Postać móżdżkową – zaburzenia koordynacji ruchów: problemy z poruszaniem się i sprawnością fizyczną, kłopoty z koordynacją wzrokową oraz zaburzenia z zakresu mowy.
- Spastyczne porażenie czterokończynowe – to najcięższa postać mózgowego porażenia dziecięcego. Znaczne upośledzenie umysłowe, a także tendencja do ataków padaczkowych. Mogą wystąpić zaburzenia połykania.
- Obustronne porażenie kurczowe – charakterystyczne są kłopoty na tle emocjonalnym i trudności w mowie. Sprawność intelektualna jest najczęściej poprawna. Ten rodzaj porażenia najczęściej obejmuje kończyny dolne, znacznie utrudniając lub uniemożliwiając chodzenie.
- Porażenie kurczowe połowicze – to szereg różnych zaburzeń: problemy z mową, emocjami, wzrokiem oraz czuciem i wzrostem kończyn objętych MPD. Typowe dla tego rodzaju porażenia mózgowego są ruchy atetotyczne (mimowolne) – powolne, powodujące nienaturalne wygięcie stawów. Niepełnosprawność umysłowa występuje u 25% dzieci, a padaczka u około 1/3 pacjentów.
- Postać pozapiramidową – charakteryzuje się kłopotami z mową, ruchami mimowolnymi oraz najczęściej wiotkością mięśni. Niepełnosprawność intelektualna występuje rzadko.
Leczenie mózgowego porażenia dziecięcego
Mózgowe porażenie dziecięce jest chorobą przewlekłą i nieuleczalną. Stosowana rehabilitacja może znacznie podnieść komfort życia oraz sprawność chorego. Rodzaj rehabilitacji dobierany jest indywidualnie, ponieważ dobierany jest do rodzaju zaburzeń, z którym zmaga się pacjent. Jeżeli zauważymy niepokojące objawy porażenia mózgowego u niemowlaka powinniśmy udać się do specjalisty. Szybko postawiona diagnoza pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia i osiągnięcie jak najlepszych efektów.
Zobacz także: Przyczyny niepełnosprawności intelektualnej